تاکنون با خود فکر کرده اید که چگونه هکرها نمی توانند سیستم یک فرودگاه را هک کنند؟
آیا به این فکر کرده اید که امنیت سایبری چیست؟
چه سازمان هایی وظیفه امنیت سایبری در هوانوردی را دارند؟
هوانوردی یکی از حوزههای مهم و حساس در دنیای امروز است که با پیشرفت تکنولوژی و سیستمهای دیجیتال، در معرض تهدیدات امنیت سایبری قرار دارد. با گسترش استفاده از سیستمهای الکترونیکی و فناوری اطلاعات در هوانوردی، اهمیت امنیت سایبری در این صنعت دوچندان شده است. از سیستمهای ناوبری و کنترل پرواز گرفته تا اطلاعات مسافران و دادههای تجاری، همه و همه به نوعی تحت تأثیر تهدیدات سایبری قرار دارند.
تاریخچه هوانوردی و تحولات آن
هوانوردی با اختراعاتی چون هواپیما در اوایل قرن بیستم آغاز شد و به سرعت تبدیل به صنعتی استراتژیک و جهانی شد. از آن زمان، تجهیزات و فناوریهای هوانوردی به شدت تکامل یافتهاند. سیستمهای ناوبری ماهوارهای، خودکارسازی پرواز، و ارتباطات دیجیتال از جمله پیشرفتهایی هستند که نه تنها ایمنی و کارایی پروازها را افزایش دادهاند، بلکه به چالشهای امنیت سایبری جدیدی نیز منجر شدهاند.
امنیت سایبری در هوانوردی
امنیت سایبری به مجموعهای از اقدامات و تکنیکها اطلاق میشود که برای محافظت از سیستمها، شبکهها، و دادههای الکترونیکی در برابر حملات و تهدیدات سایبری انجام میشود. در هوانوردی، امنیت سایبری به ویژه در موارد زیر اهمیت دارد:
سیستمهای ناوبری و کنترل پرواز: سیستمهای ناوبری هواپیما و کنترل ترافیک هوایی به شدت به اطلاعات دیجیتال وابسته هستند. از جمله خطرات امنیتی میتوان به هک کردن سیستمهای ناوبری اشاره کرد که میتواند منجر به انحراف در مسیر یا حتی سقوط هواپیما شود.
اطلاعات مسافران: مدیریت دادههای شخصی مسافران و اطلاعات مربوط به بلیطها نیازمند سطح بالایی از امنیت است. نشت اطلاعات میتواند عواقب جدی برای حریم خصوصی مسافران و احتمالاً برای اعتبار خطوط هوایی به همراه داشته باشد.
سیستمهای ارتباطی: ارتباطات هوایی به صورت Real-time بین هواپیماها و کنترلکنندگان ترافیک انجام میشود. هر گونه آسیب به این ارتباطات میتواند موجب بروز خطرات جدی برای ایمنی پروازها شود.
مسئولیت امنیت سایبری در هوانوردی
امنیت سایبری در هوانوردی به طور کلی بر عهده سازمانهای مختلفی در سطح ملی و بینالمللی است. به عنوان مثال:

سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی (ICAO): این سازمان استانداردها و راهنماهایی را برای کشورهای عضو در زمینه امنیت سایبری در هوانوردی تدوین میکند.
سازمان هواپیمایی کشوری هر کشور: به عنوان مثال، در ایالات متحده، اداره هوانوردی فدرال (FAA) به نظارت بر مسائل امنیتی شامل امنیت سایبری در صنعت هوانوردی میپردازد.
سازمانهای امنیتی ملی: در بسیاری از کشورها، نهادهای امنیتی ملی نیز مسئول نظارت بر تهدیدات سایبری و ایجاد سیاستها و اقدامات امنیتی در حوزه هوانوردی هستند.
شرکتهای هواپیمایی و فرودگاهها: همچنین، هر شرکت هواپیمایی و فرودگاه نیز مسئولیت امنیت سایبری خود را دارند و باید از اقدامات لازم برای محافظت از زیرساختهای خود استفاده کنند.
به طور کلی، امنیت سایبری در هوانوردی نیازمند همکاری و هماهنگی میان این سازمانها و نهادها است.
تهدیدات امنیت سایبری
با افزایش وابستگی به فناوری، تهدیدات سایبری نیز به طور چشمگیری افزایش یافتهاند. برخی از مهمترین تهدیدات عبارتند از:
هکهای سازمانیافته: گروههای هکری که به طور خاص بر روی صنعت هوانوردی تمرکز دارند، میتوانند با هدف دسترسی به اطلاعات حساس و یا ایجاد اختلال در عملیات، حمله کنند.
تهدیدات داخلی: کارکنان ناراضی یا اشتباهات انسانی نیز میتوانند به ایجاد خطر در سیستمهای هوانوردی منجر شوند.
بدافزارها: نرمافزارهای مخرب که میتوانند به سیستمهای هوانوردی نفوذ کنند و اطلاعات حساس را به سرقت ببرند یا عملکرد سیستمها را مختل کنند.
نمونه هایی از هکهای معروف فرودگاهها
هکهای انجام شده در فرودگاهها میتواند به فناوریهای مختلف، اطلاعات مسافران و سیستمهای عملیاتی آسیب بزند. در زیر چند نمونه از هکهای معروف فرودگاهها همراه با جزئیات آمده است:
هک فرودگاه کینشاسا (جمهوری دموکراتیک کنگو) – 2019: در این حادثه، هکرها موفق به نفوذ به سیستمهای کامپیوتری فرودگاه شدند و اطلاعات حساس مربوط به پروازها و مسافران را به خطر انداختند. این هک باعث ایجاد اختلال در فرآیندهای عملیاتی فرودگاه و تأخیر در پروازها شد.
هک فرودگاه آرژانتین (میلیسا) – 2020: چندین فرودگاه در آرژانتین هدف حمله سایبری قرار گرفتند. هکرها با استفاده از بدافزار موفق به دسترسی به دادههای مسافران و اطلاعات پرواز شدند. این حمله منجر به تعطیلی سیستمهای رایانهای فرودگاهها و اختلال در خدمات شد.
هک فرودگاه های ایالات متحده – 2021: در سال 2021، یک حمله سایبری به چندین فرودگاه در ایالات متحده انجام شد که شامل هک سیستمهای رزرو بلیط و اطلاعات پرواز بود. این حملات به دلیل دسترسی غیرمجاز به دادهها، تأثیر منفی بر خدمات و تجربه مسافران داشت.
هک فرودگاه بینالمللی دوحه (قطر) – 2020: در این حادثه، یک حمله سایبری پیچیده به شبکههای IT فرودگاه دوحه انجام شد. اگرچه جزئیات دقیق در مورد این هک کمی محدود است، اما این حادثه منجر به نگرانیهای جدی در مورد امنیت سایبری در فرودگاههای کلیدی و بینالمللی شد.
راهکارهای امنیت سایبری
برای مقابله با تهدیدات امنیت سایبری در صنعت هوانوردی، میتوان از راهکارهای زیر استفاده کرد:
آموزش و آگاهیبخشی: ارتقاء اطلاعات و دانش کارکنان در زمینه امنیت سایبری یکی از مهمترین عوامل در کاهش تهدیدات است.
استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته: بهرهگیری از نرمافزارها و سختافزارهای مدرن برای مانیتورینگ و شناسایی تهدیدات سایبری.
ایجاد استراتژیهای جامع امنیتی: تدوین و پیادهسازی سیاستها و رویههای خاص برای مدیریت خطرات امنیتی.
همکاری بینالمللی: تبادل اطلاعات و همکاری بین کشورهای مختلف و سازمانهای بینالمللی برای تقویت امنیت سایبری در هوانوردی.
امنیت سایبری در صنعت هوانوردی یک ضرورت اجتنابناپذیر است. با توجه به اهمیت هوانوردی به عنوان یک صنعت استراتژیک و میزان آسیبپذیری آن در برابر حملات سایبری، نیاز به اتخاذ اقدامات مؤثر برای حفاظت از سیستمها و دادههای الکترونیکی بیش از پیش احساس میشود. با ایجاد یک فرهنگ امنیتی مناسب و استفاده از تکنولوژیهای روز، میتوان بهبود امنیت سایبری در هوانوردی دست یافت و از بروز تهدیدات جدی جلوگیری کرد.